TÜM PARÇALARI YERLİ OLAN “İHA MOTORU” ÜRETTİLER
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ), Model uçaklarda ve İHA’ların motorlarında yurt dışına bağımlılıktan kurtulmak için tüm parçaları yerli olan “İHA Motoru” üretti.
Üniversitenin Makine, Metalurji ve Malzeme, Elektrik Elektronik mühendislikleri bölümünden 20 kişilik ekip, mevcut İHA’ların maliyet hesaplaması ve özelliklerini inceleyerek projeyi başlattı.
İstatistiksel analizler içeren yöntemlerle tasarımlarına şekil veren, ham maddeyi yerli olarak kullanabilmek için kendi metallerini alaşımlandıran, Yüksek oranda sertlik, aşınma direnci oluşturan, yüksek devirlerde ve yüksek sıcaklıklarda değişken hava koşulları için son derece üstün bir performans sergilemesi için aylarca kafa yoran ekip, çalışmalarını sonucunda hem ülke ekonomisine katkı sağlayan hem de bir çok alanda kullanılabilecek İHA’lara mote edilebilen motoru üretmeyi başardı.
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Burak Öztürk, tasarımı da Ahi Havacılık ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nin ekibine ait olacak yerli motor için yaptıkları patent başvurunun tamamlanmasının ardından piyasaya çıkacaklarını vurguladı.
Öztürk, Azerbaycan-Ermenistan savaşında kamikaze drone ve uçakların kullanımıyla birlikte bu teknolojilerin gittikçe tüm dünyanın uğraştığı en önemli teknoloji hamlesi haline geldiğini belirterek, şunları söyledi:
“Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Teknoparkı, Ahi Havacılık ve KOSGEB desteğiyle üniversitemiz bünyesinde özellikle son yıllarda askeri teknolojilerin gelişmesi, sivil havacılığa yapılan yatırımlarla birlikte model uçak İnsansız Hava Aracı (İHA) ve drone teknolojilerine yatırım gittikçe artmaktadır. Ülkemizi sınır dışı operasyonlarında bununla birlikte en son Azerbaycan-Ermenistan savaşında kamikaze drone ve uçakların kullanımıyla birlikte bu teknolojiler gittikçe kendilerini geliştirmektedir.
Akademisyenler olarak sanayide tecrübeli arkadaşlarımızla birlikte 20 kişilik bir ekibimizle Ankara ve Bilecik’teki 60-170 ve 35 cc’lik insansız hava araçları ve model uçakların benzinli motorlarını kendi tasarım geometrimizle özellikle bu tasarım geometrimizi şekillendirirken de tamamen kendi ürettiğimiz, üstlendiğimiz “Dmrovas rosvos” diye isimlendirdiğimiz parametrik tasarım aynı zamanda istatistiksel analizler içeren yöntemlerle tasarım şekillendirdik.
– SERİ ÜRETİMİ HEDEFLİYORLAR
Bununla birlikte ham maddeyi yerli olarak kullanabilmek için kendi metallerimizi alarak bunları alaşımlandırdık. Yüksek oranda sertlik, aşınma direnci Özellikle tasarım geometrilerini kendi üstlendiğimiz geliştirdiğimiz yöntemlerle parametrik tasarımsal olarak geliştirdik. minimum hacim maksimum dayanım için en iyi geometriyi bulmaya çalıştık. Bununla birlikte malzeme direncini yüksek aşınma içi fazlasıyla yüksek devirlerde ve yüksek sıcaklıklarda değişken hava koşulları için son derece üstün bir performans sergileyen bir motor ürettik.”
Ürettikleri ilk 61 cc’lik motoru askeri amaçlı polislerin kullandığı bir kompozit İHA’ya monte ettiklerinin altını çizen Öztürk, ”Normalde uçağın bu motoru 120 cc olması gerekiyordu. Yaklaşık 3 saat havada kalabilen bir uçaktı. 120 cc’lik motorun performansını sergileyebilen 61 cc’lik bir motor ürettik ve bu uçuşumuzu gayet başarılı bir şekilde yaptık. Normalde 300 metre bir iniş mesafesi gerekliydi ama biz bunu 150 metrelik bir alana sorunsuz bir şekilde indirebildik. Bu projemizi bu şekilde başarılı bir şekilde tamamladık.
35 ve 61 cc’lik motorlarımızı sivil havacılık ve model uçak sevdalıları için bir yıl içinde piyasaya sunacağız. Seri üretim hattını planlamaya başladık. Çünkü prototip ile seri üretim arasında bir farklılık var. Seri üretime de geçireceğiz. Endüstriyel tasarım patentiyle alakalı ciddi çalışmalarımız devam ediyor. Patentlerimiz elimize ulaştığı zaman kalıplarımızın devreye girmesiyle üretimimizi inşallah piyasaya çıkaracağız.
İlk yaptığımız motor 20 kilograma kadar kaldırma kapasitesine sahip olduğunu gördük. Piston ve gömlek olarak nitelendirdiğimiz malzemelerde yüksek alüminyum alaşımlı aynı zamanda kompozit teknolojilerini ekleyerek bunu da yaparken alaşımlandırmayı da kendimiz yaptığımız için uygun maliyetle… hatta şöyle söyleyebiliriz Teknopark’ta ürettiğimiz için bazı muafiyetlerimiz olacak. Yurt dışından gelen rakamların yarı fiyatına daha çok performans sergileyebilecek bir motor piyasaya sunabileceğimizi düşünmekteyiz. Tasarımı da Ahi Havacılık ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nin ekibine ait olacaktır. ” ifadelerini kullandı.
Proje süresince üniversite yönetiminin ve Bilecik Valisi Bilal Şentürk’ün desteğini her zaman arkalarında hissettiklerini aktaran Öztürk, yerli motor üretiminin hem kent hem de ülke ekonomisine katma değe sağlayacağını sözlerine ekledi.
– KOSGEB DESTEĞİ GELDİ
KOSGEB Bilecik İl Müdürü Kadir Er de Ahi Havacılık’ın Bilecik’te kurulan bir girişimci işletme olduğunu kaydederek, işletmeye AR-GE desteği verdiklerini açıkladı.
Er, ”Destek kapsamında işletmede 3 tip model uçak motoru geliştirdi. Bununla ilgili çalışmalar tamamlanmış durumda. Proje süresinde ufak tekef revizyonlar devam etmektedir. Amacımız, yüksek ve orta teknoloji içeren işletmelerimize destek olabilmek. Bizim istediğimiz en önemli unsur burada AR-GE kültürünün geliştirilmesidir.
Burada üniversiteyle yapılan iş birliğimiz sayesinde bu işletmemiz üniversitemizden teknik destek almaktadır. Bizde projeye destek olmuş durumdayız. Savunma ve havacılık sanayimize bir katkı sağlamayı düşünüyoruz. İlerleyen dönemde işletmenin daha iyi uçak modelleriyle daha ileri seviyeye gideceğini düşünüyoruz.
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitemiz ve sanayimiz için önemli bir katkısı olmuştur. Aradığımız en önemli noktalardan biri ithal ürün ikamesini azaltmak, yerli ürün oranını artırmak. Bu proje tamamen yerli bir projedir.ayrıca bir AR-GE inovasyon boyutunun olması, katma değer yaratması sonuçta da işletmenin girişimci özelliğiyle buluştuğunda istediğimiz bir proje-işletme ortaklık seviyesi oluşmuştur.” dedi.
